Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie odpuszcza. Tylko w 2024 roku wydał ponad 750 decyzji i nałożył kary w wysokości przekraczającej 937 mln zł. Duża część działań dotyczyła e-commerce — w tym takich gigantów jak Zalando, Temu czy PayPal. UOKiK prowadzi też 14 postępowań wyjaśniających w sprawie przestrzegania przepisów unijnej dyrektywy Omnibus.
Omnibus pod lupą. Znane marki z zarzutami
Dyrektywa Omnibus, mająca zwiększyć przejrzystość promocji, wymaga od sprzedawców m.in. podawania najniższej ceny z ostatnich 30 dni przy produktach przecenionych. Jak się okazuje, część przedsiębiorców nadal nie stosuje się do tych przepisów. W toku jest 14 postępowań, a siedmiu firmom postawiono już zarzuty — w tym tak znanym markom jak Zalando, Media Markt, Sephora, Glovo, Shell, Azagroup i Temu (Whaleco).
UOKiK jasno sygnalizuje, że nie zamierza tolerować obchodzenia prawa. Jak przekazała Katarzyna Araczewska z Departamentu Ochrony Zbiorowych Interesów Konsumentów, przedsiębiorcy byli wcześniej informowani o obowiązujących przepisach i zasadach ich stosowania. Teraz nadchodzi czas egzekwowania.
Milionowe grzywny i zastrzeżenia wobec scoringu
Tomasz Chróstny, prezes UOKiK, przedstawił też dane dotyczące innych obszarów działania Urzędu. W zeszłym roku wydano 13 decyzji ws. praktyk ograniczających konkurencję — w tym 11 dotyczących niedozwolonych porozumień i 2 przypadki nadużywania pozycji dominującej. Kary w tym zakresie przekroczyły 650 mln zł. UOKiK przeprowadził też przeszukania u 51 firm.
Nie zabrakło odniesień do kwestii finansowych — Chróstny zwrócił uwagę na problem tzw. scoringu bankowego, czyli oceny wiarygodności kredytowej. Urząd dostrzega potencjalnie nieuprawnione ograniczenie konkurencji przez sposób, w jaki banki interpretują liczbę zapytań klienta o ofertę. Każde zapytanie może obniżać scoring, co wpływa na zdolność kredytową, a tym samym ogranicza swobodę wyboru.
PayPal na cenzurowanym i tysiące kontroli w terenie
W 2024 roku UOKiK wszczął 128 postępowań dotyczących naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, wydał 70 decyzji i nałożył ponad 262 mln zł kar na przedsiębiorców. Dodatkowo osoby na stanowiskach zarządzających zapłaciły ponad 2,7 mln zł. Najwyższą grzywnę — ponad 106 mln zł — otrzymała firma PayPal Europe za niedozwolone klauzule w umowach z użytkownikami.
Inspekcja Handlowa, działająca pod nadzorem UOKiK, również nie próżnowała. W ciągu roku przeprowadziła blisko 17 tys. kontroli, sprawdzając zgodność praktyk rynkowych z obowiązującym prawem. Skala działań pokazuje jedno: 2024 był rokiem intensywnych interwencji i zmian w podejściu Urzędu. Po latach łagodniejszych metod, dziś UOKiK pokazuje zęby.
